Over Bono’s, bonafides en goede doelen
Filantropie en fondsenwerving kregen de afgelopen week de nodige aandacht in de media.
In een notendop:
Taxes, taxes, taxes!
Just stop talking about philanthropy and start talking about taxes… We can invite Bono once more, but we’ve got to be talking about taxes. That’s it. Taxes, taxes, taxes. All the rest is bullshit in my opinion.
De felle kritiek van Rutger Bregman op superrijken zoals Bono schalde vanuit de tv miljoenen woonkamers binnen afgelopen week. Het World Economic Forum in Davos was de plek en het moment voor deze jonge historicus om eens z’n onomwonden mening te laten horen over belastingontwijking door grote filantropen. Want, tja, waarom geen belasting betalen, maar wel de goedheiligman uithangen? Gedurfd en effectief.
Foefjes
Filantropie is nobel, maar het is ook een pleister die de winnaars op het economisch systeem plakken dat hen zoveel voordelen heeft opgeleverd. Welk systeem? Schrijver Anand Giridharadas is daar stellig over in zijn artikel in de Volkskrant afgelopen vrijdag: “Het systeem van belasting ontwijken, geld wegsluizen naar tropische eilanden, risico’s afwentelen op werknemers en speculeren in plaats van waarde creëren. Allemaal foefjes waardoor de inkomens van de rijkste 1 procent van de Amerikanen sinds 1980 verdrievoudigd zijn, terwijl de 50 procent armste Amerikanen er amper een dollar op vooruit is gegaan.”
Ook Menno Bosman en Roeland Muskens lieten zich horen in NRC Weekend: “Filantropie is een slecht alternatief voor een eerlijk systeem van belastingen.” Ondernemers zouden meer openheid moeten geven over hun fondsen.
Goed gesprek
En toen. Toen volgende zaterdagavond in een tv uitzending ook een item van Kassa over ‘irritante’ straatwerving door goede doelen. Jan van Berkel, voorzitter van brancheorganisatie Goede Doelen Nederland, kon hier helder uitleggen waarom goede doelen dit doen en hierbij de focus hebben op langdurige relaties met donateurs. Een goed gesprek op straat is dan heel belangrijk.
Het weekend was nog niet afgesloten of NU.nl besteedde maandag in een artikel aandacht aan de conceptwet Transparantie maatschappelijke organisaties dat goede doelen verplicht om de gegevens van grote gevers (met een gift boven €15.000) openbaar te maken. Daar waar de privacywet ver gaat, gaat deze conceptwet helemaal voorbij aan de privacy van deze mensen. En waarom? Om verdachte buitenlandse bijdragen van moskeeën tegen te gaan. De omgekeerde wereld.
Wat kunnen we hieruit concluderen?
Mensen zijn kritisch en er is een sterke behoefte aan vertrouwen. Vertrouwen in ‘goed doen’, door een charitatieve organisatie en door een (gulle) gever.
Mensen zijn eerder geneigd om te geven, en geven dan hogere bedragen, naarmate zij vertrouwen hebben in de filantropische sector en vertrouwen hebben dat hun donaties effectief besteed worden aan het doel waarvoor zij hebben gegeven. Ook in de recente WRR-verkenning ‘Filantropie op de grens van overheid en markt’ komt dit duidelijk naar voren.
Wie goed doet, goed ontmoet
Vertrouwen en transparantie is belangrijk voor het betrekken van mensen bij je missie en het bouwen aan langdurige relaties. Hier ligt een belangrijke taak bij de goede doelen, die door menig goed doel ook met beide handen wordt aangegrepen. Sterker nog, onze beweging De Toekomst van Fondsenwerving – van en voor goede doelen – werkt hard aan een donateursgerichte cultuur waar vertrouwen en transparantie belangrijk onderdelen in zijn.
Dat we hier hard aan moeten werken, weten we niet alleen, maar doen we ook. Er zijn tien werkgroepen met experts en specialisten uit de fondsenwervingssector die werken aan adviezen op diverse aandachtsgebieden, zoals het vorige week gepubliceerde advies voor online fondsenwervers. Ben je niet alleen nieuwsgierig, maar wil je ook hierin bijdragen? Meld je dan aan voor een van de werkgroepen.
